Dünya’daki tüm ülkelerin birincil amacı ekonomik olarak en üst düzeye çıkmaktır. Ekonomik olarak güçlü bir ülke olmanın yollarından birisi de mümkün olduğu kadar karlılığı yüksek olan mal ve hizmetleri üretmek ve onları uluslararası pazarlara satabilmek, yani ihraç edebilmektir. Dünyanın ekonomik olarak güçlü ülkelerine baktığımızda bu ülkelerin bu konuda başarılı oldukları görülmektedir. Örneğin dünyanın ekonomik olarak en güçlü ülkelerinden birisi olan ABD, katma değeri yüksek ürünlerin üretilip bir çok ülkeye de ihracının yapıldığı yerdir. Aynı şekilde, Avrupa Birliği ülkelerinden İngiltere, Almanya ve Fransa gibi ülkeler de ekonomik yönden güçlü ülkeler arasında yer almaktadır. Bu ülkeler ile birlikte uzak doğu ülkelerinden Japonya ve Ortadoğu ülkelerinden İsrail de ekonomik olarak güçlü ülkeler liginde yer almaktadır.
Yukarıda bahsedilen ülkelerin en büyük özelliği, katma değeri yüksek alanlarda üretim yaparak, elde ettikleri bu ürünleri yurt dışı pazarlara satmak ve bunun sonucu olarak ülke olarak büyük ekonomik getiriler elde etmektir. Dolayısı ile bu ülkelerin ekonomik gücünün arkasında çok az sayıda ülkenin üretebildiği mal ve hizmetleri üretmek ve bunları dünyanın çeşitli ülkelerine ihraç edebilme gücü gelmektedir. Bu üretme gücünün temelinde ise Araştırma-Geliştirme (Ar-Ge) ve inovasyon yatmaktadır.
Ar-Ge, genel tanımı itibari ile daha önce yapılmamış bir ürünün ortaya konulmasıdır. İnovasyon ise var olan bir ürün veya hizmet üzerinde değişiklikler yapılarak o ürünü bir ticari değere sokmaktır. Örneğin, bir cep telefonunun üretilebilmesi bir Ar-Ge’dir, ancak bu cep telefonuna fotoğraf çekebilmek için bir kamera uygulaması yapılması bir inovasyondur.
Ar-Ge ve inovasyon yapabilmek için en önemli unsur bilgidir. Çünkü, Ar-Ge ve inovasyon sürecinde yapacağınız çalışmalar bilgi olmaksızın gerçekleştirilmesi imkansızdır. Bu bilgiler ise üniversite ve araştırma merkezlerinde bilim adamlarının ve araştırmacıların ürettikleri bilgilerdir. Bu bilgilerin kullanılarak yeni bir ürün ve sisteme dönüştürülmesi genel olarak Ar-Ge ve inovasyon süreçleri ile mümkündür. Dolayısı ile yukarıda adı geçen ülkelerin ekonomik başarısında bu iki unsurun, yani Ar-Ge ve inovasyonun katkısı çok büyüktür.
Türkiye, Ar-Ge ve inovasyon göstergelerine bakıldığında maalesef AB ülkeleri arasında sonuncu sırada yer almaktadır. Tüm dünya klasmanında ise genelde alt sıralarda yer almaktadır. Bu durum, Türkiye’de başta KOBİ’lerimizin olmak üzere tüm işletmelerimizin katma değeri, yani karlılığı yüksek mal ve hizmetler yerine, daha geleneksel karlılığı düşük mal ve hizmetler ürettiğini göstermektedir. Karlılığı düşük mal ve hizmetlerin üretilmesinin maalesef ülkemizin büyümesine, dolayısı ile toplumsal ekonomik ve sosyal kalkınmamıza katkısı çok sınırlıdır. Bu nedenle ülke olarak bir an önce Ar-Ge ve inovasyona dayalı, katma değeri yüksek, ihracat potansiyeli fazla ve kimsenin üretemediği mal ve hizmetleri üretmeye başlamamız gereklidir. Bunun tek yolu ise toplumun tüm birimlerinin (Devlet-Üniversite-Sanayi) Ar-Ge ve inovasyon sürecinde sorumluklarını yerine getirmesi ile mümkündür.
KOBİ’lerimizin Ar-Ge ve ve inovasyon çalışmalarını desteklemeye yönelik çok değişik teşvikler ve destekler mevcuttur. Bu desteklerin başında, TÜBİTAK-TEYDEB tarafından sağlanan hibe destekleri gelmektedir. TÜBİTAK, daha önce Ar-Ge desteği almamış KOBİ’lere toplam maliyetinin %75’ine kadar 400.000TL’yi aşmayacak düzeyde hibe desteği sağlamaktadır. Sanayi Bakanlığı, 2007 yılında başlattığı Sanayi Tezleri (San-Tez) proje destekleri ile toplam projenin %75’ini yine karşılıksız olarak desteklemektedir. Bunlara ek olarak KOSGEB’in son düzenlemeleri ile Ar-Ge ve inovasyona yönelik destekleri KOBİ’lerimizi için önemli bir kaynağı oluşturmaktadır.
KOBİ’lerimiz, rekabette başarılı olabilmek için, Ar-Ge ve inovasyona çalışmalarına acilen başlamalı ve bu çalışmalarında mevcut devlet hibe desteklerinden yararlanmalıdır. Bu konuda destek ve bilgi almak amacı ile, ilgili kurumlara başvurabilirler. Ayrıca, Ege Üniversitesi Bilim Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi (EBİLTEM) bu konuda elinden geldiği kadar firmalara bilgilendirme ve yönlendirme desteklerini ücretsiz olarak vermektedirler.
Dr. Serdal TEMEL
Ege Üniversitesi Bilim Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi (EBİLTEM)
serdal.temel@ege.edu.tr
0 yorum:
Yorum Gönder